Vaarwel Wayne Shorter

De song Aja van Steely Dan staat bekend vanwege de drumsolo van Steve Gadd én de saxofoonsolo van Wayne Shorter. Wayne Shorter overleed gisteren, 2 maart 2023, op 89-jarige leeftijd. Dat vraagt om een klein eerbetoon. Waarvan akte.

(fragment Aja – Steely Dan)

Hoor jij wat ik hoor? Je hoort drummer Steve Gadd een te gekke drumsolo spelen. Maar tegelijkertijd speelt Wayne Shorter ook zijn solo. Ze vallen perfect samen. Twee solo’s voor de prijs van één.

Het verhaal gaat dat Shorter in 35 minuten 6 takes deed en dat de solo daaruit samen is gesteld. De basistrack met Steve Gadd op drums inclusief zijn geweldige solo was al eerder opgenomen. Dus de solo van Shorter was een aanvulling daarop.

Het is vrij logisch dat Shorter gevraagd werd door de twee jazz nerds Donald Fagen en Walter Becker van Steely Dan want Shorter speelde in de jaren 60 in het legendarische 2e Quintet van Miles Davis. Met Ron Cartner op bas, Herbie Hancock op piano en Tony Williams op drums. Zelf maakte Shorter in die tijd onder zijn eigen naam ook platen. Waarop naast prachtig saxofoonspel zijn bijzonder sterke eigen composities zijn te horen.

(fragment Infant Eyes – Wayne Shorter)

Miles wist heel goed wie hij in huis haalde en maakte naast het geweldige saxofoonwerk ook dankbaar gebruik van de compositorische kwaliteiten van Shorter en gebruikte veel van zijn stukken voor de albums die ze met het Quintet maakten. 

(fragment Nerferitte – Miles Davis Quintet)

De vernieuwingsdrang die Miles Davis kenmerkte, was Wayne Shorter ook niet vreemd. Dat zat hem dus al in de composities die hij in de jaren 60 maakte. Maar ook met de band Weather Report die Shorter na zijn avonturen met Miles met de Oostenrijkse toetsenist Joe Zawinul oprichtte verkende hij nieuw muzikaal terrein. Muziek die we jazzrock en fusion zijn gaan noemen. Vage termen. Eigenlijk is het duiden van muziek middels een stilistische benaming een te nauwe kadering. Het is muziek die swingt. Het is muziek met heel veel additionele noten, rijk van toon. Muziek waarin het improviseren de boventoon voert. Niets ligt vast, alles is fluïde.

Het nummer Birdland van Weather Report is misschien ook wel bekend onder niet-jazzliefhebbers. Met de fameuze Jaco Pastorius op bas.

(fragment Birdland – Weather Report)

Het is vrij toegankelijke jazzmuziek die flink voorzien is van moderne synthesizerpartijen en swingende grooves. 

In de uitvoering van Quincy Jones zo’n tien jaar horen we Miles Davis. Aan de hand van zijn sound pik je hem er zo uit. Maar ook qua nootkeuze.

(fragment Birdland – Quincy Jones)

In de jazz speelt iedereen met elkaar en herinpreteert elkaars muziek. Zo blijft jazzmuziek altijd in beweging.

Op het album Mingus van Joni Mitchell werkte Shorter weer samen met Herbie Hancock. Hierop is ook Jaco Pastorius te horen. 

(fragment The Dry Cleaner From Des Moines – Joni Mitchell)

Het muzikale huwelijk tussen Wayne Shorter en Joni Mitchel was dik aan. Shorter is op 10 albums van haar te horen. Daarnaast bracht de samenwerking met Joni hem ook weer in contact met Herbie Hancock. Hancock en Shorter speelden nadien regelmatig samen. In 2002 traden ze als duo op North Sea Jazz Festival op. 

(fragment Memory Of Enchantment – North Sea Jazz 2002)

In 2016 schreven zij gezamenlijk het stuk Open Letter to the Next Generation of Artists. Het is een prachtig betoog om een nieuwe generatie artiesten een hart onder de riem te steken na de terroristische aanslagen in Parijs in de Bataclan en de oorlog in Syrie. Heeft muziekmaken in zo’n kwaadaardige wereld nog wel zin? Ja, zo betogen Wayne en Herbie: the answer to peace is simple; it begins with you.

Het betoog is te lezen op de website van Herbie Hancock. Voor de link zie de voetnoten van deze aflevering op vervormer.nl Lees dat betoog want het is een inspirerende tekst, ook al maak je zelf geen muziek. 

(fragment Angola – Wayne Shorter)

Dit is het nummer Angola dat op het album Alegria uit 2003 staat. De pianist van dit nummer is Brad Mehldau die dit jaar het geweldige album Your Mother Should Know uit heeft gebracht dat bestaat uit zijn interpretaties van Beatle-nummers. Een album dat aangeeft dat anno 2023 de jazz nog altijd springlevend is.

(fragment I Am The Walrus – Brad Mehldau)

Wayne Shorter won 12 Grammy Awards voor titels als beste saxofonist, beste instrumentale compositie, enzovoorts. Het zijn maar cijfers. Maar zijn muziek zegt eigenlijk alles.

(fragment Dolores – Miles Davis Quintet)

Dit was VERVORMER. Mijn naam is Marco Raaphorst. Kijk op VERVORMER.nl voor meer informatie.